Vroeger in Galmaarden en omstreken.
Vroeger stonder er vele molens in het Pajottenland, ook in Galmaarden, Tollembeek, Vollezele. Een mooi naslagwerk over de verschillende molens in Galmaarden is het boek ‘De molens van Galmaarden’ van molenaar Hubert De Weerdt en fotograaf Luc van Cromphout.
Destijds brachten boeren hun graan naar de molens waar het gemalen werd tot volkoren bloem (meel), witte bloem of veevoeder. Het maalgebeuren was tegelijkertijd een sociaal gegeven. Vóór de tijd van de molens, maalde de mensen immers thuis met een simpele handmolen.
Heetveldemolen, een oude watermolen uit 15de eeuw
(ook wel de Munckmolen genoemd, vanwege Muncklaan)
Men kan niet over de Flietermolen vertellen zonder de Heetveldemolen te vernoemen. Het is een molen vlakbij de Flietermolen, aan de andere kant van de baan Galmaarden-Tollembeek.
De Heetveldemolen is een prachtige stukje erfgoed in goede staat én waar nog steeds wordt gemalen. Het molenaarskoppel Hubert en Monique volgden Richard Van Ongevallen op (de vader van Monique). Ze werken nauw samen met Regionaal Landschap Pajottenland en organiseren tal van interessante projecten, o.a. project Water en Wind. Meer info zie website Heetveldemolen.
Wat hebben deze twee molens nu met elkaar te maken?
De Flietermolen en de Heetveldemolen, een bijzonder verhaal
Tijdens WOII werkte de molenaar Albert Hugo in de Heetveldemolen. Hij was niet de molenaarszoon maar nam de plaats in van Emile Clerebaut, de molenaarszoon die geen molenaar wilde zijn. Tijdens de oorlog is hij bovendien als vrijwillige soldaat omgekomen. Albert Hugo bleef de molenaar van de Heetveldemolen totdat de dochter van Emile, Judith Clerebaut in 1954 met Richard van Ongevalle trouwde. Richard was ook een molenaar. Dat betekende voor Albert Hugo het einde van de Heetveldemolen. Albert Hugo was na al die jaren een ervaren molenaar en zocht een nieuwe molen op, de Flietermolen.
Flietermolen
In de jaren 1780 werd er op de Flieterkouter een stenen korenwindmolen gebouwd. Een zekere Jan Walkiers (heer van Galmaarden) was de eigenaar van de molen en kreeg de grond in erfpacht van de Armen van Tollembeek (het vroegere OCMW). De eerste molenaar heette Judocus Vanopdenbosch.
De molen kende twintig verschillende eigenaars. De laatste eigenaar en tegelijkertijd de nieuwe huidige molenaar is Julian Still. Hij kocht de molen in 2016.
Een belangrijke datum voor de Flietermolen was 1954. Het jaar waarin Albert Hugo geen molenaar van de Heetveldemolen meer kon zijn en waarin hij begon als molenaar in de Flietermolen. In datzelfde jaar lieten Albert Hugo en diens echtgenote Elsa Darbé de wieken en de kap van de molen weghalen. Vanaf toen draaide de molen niet meer op windkracht maar op een dieselmotor. Ook werden al de vloeren van de molen vernieuwd. Albert Hugo was klaar om in de Flietermolen te starten. ZIjn molenaarsgeschiedenis zou duren tot 1976, het jaar waarin hij de productie stopzette. In 2010 zette de erfgenamen van Albert de molen te koop in de hoop dat de geschiedenis van de Flietermolen kon worden verdergezet.
Decenia lang stond de molen dus op non-actief totdat Julian Still in 2016 besloot om de molen te kopen en grondig te renoveren om terug graan te malen. De dieselmotor werd vervangen door elektrische motors. En Julian verzamelde mensen rond hem heen om samen de coöperatie op te richten. De Flietermolen kreeg een nieuw leven.
Tekening van Yva Decoster